Bệnh IB (Infectious Bronchitis) trên gà là một căn bệnh truyền nhiễm do virus thuộc họ Coronaviridae gây ra. Đây là một trong những bệnh phổ biến và nguy hiểm nhất đối với đàn gà, đặc biệt là gà con dưới 6 tuần tuổi. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động nghiêm trọng đến năng suất chăn nuôi.
Hãy cùng dagathomo.bid tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng chữa bệnh IB trên gà qua nội dung bài viết dưới đây.
Nguyên nhân gây bệnh IB trên gà
Bệnh IB trên gà do virus Coronavirus (ARN virus) thuộc họ Coronaviridae gây ra, có đến 20 serotype của loại virus này. Virus IB có khả năng biến chủng rất cao, tồn tại lâu ngoài môi trường, có thể sống đến 1 năm trong chất độn chuồng và 1 tháng trong chuồng nuôi.
Virus dễ bị tiêu diệt ở nhiệt độ cao trên 60 độ C và bởi các thuốc sát trùng thông thường. Ngoài gà, bệnh IB có thể lây lan sang các loại gia cầm khác như vịt, chim bồ câu và chim cút.
Con đường lây bệnh IB trên gà
Virus IB lây truyền qua không khí, qua tiếp xúc trực tiếp giữa gà bệnh và gà khỏe mạnh, cũng như qua các dụng cụ chăn nuôi, máng ăn và nước uống bị ô nhiễm. Bệnh có tốc độ lây lan rất nhanh, với tỷ lệ nhiễm bệnh từ 50-100% trong đàn gà.
Điều kiện chuồng trại thông thoáng kém, nhiệt độ cao cũng làm tăng khả năng nhiễm bệnh.
Cơ chế gây bệnh IB trên gà
Virus IB tấn công và nhân lên trong các tế bào biểu mô hô hấp của gà, làm cho các tế bào này bị thoái hóa và hoại tử. Virus xâm nhập phá hoại thành mạch quản, làm tăng tiết dịch thẩm xuất và thâm nhiễm các tế bào lympho vào các xoang hô hấp, khiến gà khó thở.
Trong thể mạn tính, ngoài việc tác động lên tế bào niêm mạc hô hấp, virus còn ảnh hưởng đến tế bào cơ quan sinh dục, dẫn đến việc gà bị mắc các di chứng ngay cả khi đã khỏi bệnh.
Triệu chứng khi gà mắc bệnh IB
Thể hô hấp
Bệnh có tốc độ lây lan nhanh và tất cả gà trong đàn sẽ xuất hiện triệu chứng đặc trưng. Gà ủ rũ, kém ăn, nằm tụm lại gần nơi có nguồn nhiệt. Gà ho, thở khò khè, hắt hơi vươn cổ lên để thở và ngáp. Tiêu chảy nặng, phân xanh rêu trắng nhớt. Tỷ lệ chết cao, có khi lên đến 70-80% ở gà con, và gà dễ bị nhiễm các bệnh khác như CRD, ORT, chứng suy giảm miễn dịch. Với gà đẻ, sản lượng trứng giảm 10-60%, nếu kèm theo các bệnh khác thì tỷ lệ đẻ có thể giảm tới 80%.
Thể thận (Chủng 793B)
Gà bị tiêu chảy nặng, phân xanh rêu trắng nhớt, sốt cao, mào tím và chân khô.
Thể tích nước ống dẫn trứng (Chủng QX-like/D388)
Tỷ lệ đẻ sụt giảm mạnh, đẻ trứng dị hình, méo mó, vỏ trứng mỏng hay lăn tăn gợn sóng và thường mất màu, to nhỏ không đều. Lòng trắng trứng loãng như nước. Gà có dáng đứng như chim cánh cụt.
>> Xem trực tiếp đá gà Thomo hôm nay tại https://dagathomo.bid/
Phòng bệnh IB trên gà hiệu quả
Bước 1: Vệ sinh chuồng trại sạch sẽ Đảm bảo chuồng nuôi thông thoáng, phun sát trùng định kỳ bằng Antisep hoặc If-100 với liều 3 ml/1 lít nước, 1-2 lần/tuần. Rắc Safeguard lên nền trấu với tỉ lệ 1 kg/10-20 m² chuồng nuôi để tiêu diệt mầm bệnh.
Bước 2: Sử dụng vaccine Chủng ngừa vaccine là biện pháp tốt nhất để phòng bệnh. Sử dụng vaccine Medivac ND-IB hoặc Medivac IB H-52 và Medivac ND G7-3IB Emulsion theo lịch phòng bệnh định kỳ để đảm bảo gà có miễn dịch tốt.
Bước 3: Bổ trợ dinh dưỡng Pha All-zym với nước uống theo liều 1 g/1 lít nước, dùng 3-5 giờ/ngày để tăng cường sức đề kháng. Sử dụng Hepatol với liều 1 ml/1 lít nước để giải độc, mát gan và thông mật.
Cách xử lý khi gà mắc bệnh IB
Bước 1: Vệ sinh chuồng trại Phun thuốc sát trùng Antisep hoặc If-100 với liều 3 ml/1 lít nước, định kỳ 1-2 lần/tuần để tiêu diệt mầm bệnh trong môi trường chăn nuôi.
Bước 2: Sử dụng vaccine và kháng sinh phòng bội nhiễm Chủng vaccine Medivac IB H-52 ngay khi phát hiện bệnh với liều nhỏ 1 giọt/con nếu bệnh nặng và cho uống với liều gấp 1,5-2 lần nếu bệnh nhẹ. Phun Miarom L tỉ lệ 10 ml/1 lít nước trong chuồng nuôi giúp gà dễ thở, giảm hen. Sử dụng kháng sinh phòng bội nhiễm như Fendox Oral Solution (1 ml/10 kg TT/ngày), Gentadox (1 g/5 kg TT/ngày), hoặc Super Doxy 50% (1 g/25 kg TT/ngày) liên tục 3-5 ngày.
Bước 3: Bổ trợ dinh dưỡng và điện giải Pha Escent-L liều 2-4 ml/1 lít nước để tăng lực, tăng sức đề kháng và giải độc gan thận cấp. Pha Gluco K-C liều 25 g/1 lít nước hoặc Unilyte Vit-C liều 2-3 g/1 lít nước uống để cung cấp năng lượng, điện giải, tăng sức đề kháng. Pha Ami-Vit liều 2 ml/1 lít nước uống và men All-Zym vào nước uống với liều 1 g/1 lít nước để bù đạm, tăng cường trao đổi chất và kích thích ăn uống.
Bệnh IB trên gà là một trong những bệnh nguy hiểm nhất đối với đàn gà, đặc biệt là gà con dưới 6 tuần tuổi. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng, các biện pháp phòng ngừa và điều trị là điều cần thiết để bảo vệ đàn gà khỏe mạnh.
Bằng cách duy trì vệ sinh chuồng trại, tiêm phòng vaccine định kỳ và bổ trợ dinh dưỡng đúng cách, người chăn nuôi có thể giảm thiểu tối đa tác động của bệnh IB, nâng cao năng suất và đảm bảo sức khỏe cho đàn gà.